Marrë nga gazeta “Koha Jonë” e datës 28 mars 1998, Përgatiti për Liberale.al, Laert Miraku
Alarmi për qarkullimin e parave false. Prononcohet qeveria e SHBA
CIA, hetime dollarit në Shqipëri
Mbërrijnë në Tiranë tre specialistë të SHBA dhe laboratori i sofistikuar
Shërbimi sekret amerikan, CIA, do hetojë dollarët fals të futur në mënyrë klandestine në Shqipëri. Burime të Ministrisë së Brendshme kanë deklaruar dje për “KJ” lajmin, pas alarmit të dhënë në institucionet monetare vendase për futjen në qarkullim të një sasie ende të pasaktësuar dollarësh fals. Kjo ka provokuar fillimin e verifikimit të menjëhershëm të shumave të dyshuara duke dërguar mostrat përkatëse në laboratorin e kriminalistikës në Ministrinë e Brendshme. Krahas kësaj, njoftimi, nëpërmjet ambasadës amerikane në Tiranë, i është përcjellë qeverisë së SHBA. Ky fakt ka rezultuar shqetësues në nivele të tilla, saqë ka provokuar publikimin e një deklarate zyrtare “mbi monedhat amerikane” nga ana e Qeverisë së SHBA. “Njerëzit që merren rregullisht me kartëmonedhat amerikane mund të dallojnë edhe falsifikimet e cilësisë së lartë duke kontrolluar letrën dhe shtypjen. Kemi diskutuar mjetet për zbulimin e kartëmonedhave të falsifikuara me Bankën e Shqipërisë dhe me laboratorin shqiptar të policisë“,- thuhet në deklaratën e posaçme rreth monedhës së SHBA.
Alarmi për futjen e sasisë së parë të kartëmonedhave amerikane të falsifikuara, është dhënë dy muaj më parë, në tregjet valutore të Pogradecit dhe Korçës. Sipas kambistëve, kjo sasi fillimisht në shumën e rreth 50 mijë dollarëve, në prerje kryesisht 100 dollarëshe me stampim të viteve ’90 dhe ’93 mendohet të ketë hyrë nga Maqedonia. Pas kësaj, sasi të kësaj prerje kartëmonedhash është ndjerë të futet edhe në tregun valutor të kryeqytetit dhe në dyshohet edhe për disa banka të huaja që kryejnë aktivitet në ven- din tonë. Menjëherë pas kësaj, mos- tra monedhash të dyshuara si të falsifikuara janë dërguar për ekzaminim në laboratorin e kriminalistikës së Ministrisë së Brendshme. Për serinë e prodhuar në ’90-’93, ekzistojnë mjetet e kontrollit. Ndërsa për serinë e ’96, që është me më shumë elementë të sigurisë së lartë, nuk ekzistojnë mostra krahasuese. Për këtë, krerët e kriminalistikës shqiptare, në bashkëpunim me Interpolin, i kanë dërguar shqetësimin e tyre, ambasadës së SHBA në Tiranë. Prej këndej, shqetësimi është përcjellë në shërbimet e specializuara amerikane ku sipas deklaratës zyrtare të këtij vendi për monedhat, “shërbimi sekret, pjesë e Departamentit të Thesarit, ka qenë jashtëzakonisht efektiv në trajtim e këtij problemi“. Në këtë kuadër, ësh- të konfirmuar ardhja këto ditë në Tiranë e tre specialistëve të CIA-s, të cilët në bashkëpunim me specialistët shqiptarë të laboratorit të kriminalistikës, do të investigojnë monedhat amerikane të dyshuara si false. Ekspertët e CIA-s, do të sjellin me vete edhe mostrat origjinale të dollarit të prerjes 100, të prodhuar në vitin 1996, që mungojnë tek ne. Bashkë me to, edhe një minilabortor të sofistikuar për kontrollimin e rregullsisë së monedhës. Kjo asistencë mësohet të jetë pjesë e një programi për hetime sekrete në 11 shtete të Evropës, ku përfshihet dhe Ballkani, për të gjetur burimin e falsifikimit të madh. Veç këtyre masave, Drejtori i krimit ekonomik në Ministrinë e Brendshme, është nisur urgjent në një takim me specialistë të policisë greke, për të diskutuar mbi këtë çështje.
Kanë qenë institucionet shtetërore shqiptare si Banka e Shqipërisë, banka greke, banka italiane që kanë paraqitur për verifikim mostra dollarësh nga depozitat e tyre, të dyshuara si të falsifikuara. Në disa raste të ekzaminuara, laboratori i kriminalistikës ka kthyer përgjigje për dollarë fals. Por megjithëse ka ndodhur një akt i tillë, asnjë institucion monetar nuk është deklaruar publikisht për këtë fakt. Kohët e fundit sipas Ministrisë së Brendshme, ka qenë një fluks i madh i autoriteteve shtetërore, individëve juridik dhe civil, por edhe bankierë të huaj në Tiranë, që kanë kërkuar verifikimin e monedhave. Veç tregut valutor shqiptar, ekzistojnë dyshimet se dollarët false janë futur në llogaritë rrjedhëse bankare. Sipas deklaratës zyrtare të Qeverisë së SHBA, “kartëmonedha njëqind dhe pesëdhjetë dollarëshe po tërhiqen gjatë qarkullimit në sistemin bankar amerikan. Megjithatë SHBA nuk anulojnë apo zhvlerësojnë monedhën e tyre, siç kanë bërë vende të tjera. SHBA e vlerësojnë gjithmonë monedhën e vet sipas vlerë reale, sado e vjetër qoftë ajo“. Anila Prifti
