Rrëfimi i Dom Gjergj Metës, për momentin kur vendosi të merrte rrugën e Klerit Katolik dhe arsyet që e shtynë drejt një jete ndryshe. Temat e nxehta të shoqërisë, familjes, lidhjes burrë-grua dhe të martesave me të njëjtën gjini. Kisha, familja dhe sjellja e klerit, përballë evoluimit. Kush është prifti që mbetet aktiv në shoqëri dhe dy “jetët” mes religjiozes e komunikimit social dhe shoqëror.
Nga Sebi Alla
Të jesh Dom, Famullitar në Dioqezën e Durrësit, përkushtimi anon nga shpirtërorja, besimi në Zot dhe transmetimi i saj edhe te të tjerët, është përgjegjësi dhe sfidë. Dom Gjergj Meta, nuk i tutet asnjërës, ai di të jetë ndryshe nga të tjerët, ndonëse nuk i pëlqen ta quajnë të tillë. Nëse përreth qafës nuk do mbante koletin, (shenja karakteristike që identifikohet me priftin, e njohur edhe si koci i bardhë), shumëkush do e merrte për një të ri që mëton fort në shoqërinë civile. Njeri energjik, aktiv në shkrime, takime, komunikues i rregullt me publikun.
Në duar mban libra të shenjtë, por edhe telefon e kompjuter portativ, është i kudondodhur në rrjetet sociale, studio televizive, median e shkruar, por edhe një kërkues i mirë në bibliotekat vendëse e të huaja, teologjike a laike, duke shfletuar libra shekullorë. Në fund të fundit, për Dom Gjergjin, shoqëria është diverse dhe si e tillë nuk duhet ndarë, por pranuar dhe synuar që ato që nuk shkojnë mirë të përmirësohen. Shpirtërorja, materializmi, besimi, ateizmi, dhuna, mirësia, korrupsioni, ndershmëria, optimizmi e pesimizmi, gjenden mes nesh, e në fund, kur shumëkush ndodhet “ngushtë”, krejt edhe pa vetëdije të plotë, kërkon ndihmë në Zot.
Thelbi i ditëve të sotme është familja, besimi dhe shoqëria. Jo vetëm në konceptin e saj të ngushtë, por për ndërtimin e një bërthame të fortë, që t’u bëjë ballë edhe deviacioneve. Ka një mori temash për të rrokur, por ajo që Dom Gjergji kërkon ta shtrojë e diskutojë është familja, martesa, kisha e shoqëria.
“Në përgjithësi e mbaj veten për konservator në mendim, por jam liberal me njerëzit në komunikim”. Kështu tregon Dom Gjergji, ndërsa përballë ka të rinj studentë të UET-së.
Pavarësisht bindjeve të tij të forta te religjiozja, nuk është përjashtues për të tjerët që mendojnë ndryshe. Pikërisht këtu është edhe thelbi i Gjergj Metës, që nuk ka ndryshuar që në kohën kur ishte adoleshent. Teksa ndodhej në gjimnaz, dy gjëra erdhën vetishëm në jetën e tij për të marrë vendimin që të “sakrifikonte” dëshirat, pasionet dhe përkushtohej rrugës së klerit Katolik.
“Historia e martirizimit të klerit dhe shembulli i priftit që kisha në Durrës, e modeli social i saj, më bënë që të ndihesha i thirrur nga Zoti për të dhënë pjesë nga jeta ime, qoftë edhe duke mohuar diçka”-kujton Dom Gjergji.
Ky ishte momenti kur ai nisi rrugën e re të besimit, duke u bërë sot një klerik që po lë gjurmë. Prej tri vitesh, Dom Gjergj Meta ishte në detyrën e zëdhënësit të Kishës Ipeshknore të Shqipërisë, ndërsa aktualisht është Famullitar në Kishën “Shën Luçia” dhe lektor në Institutin Filozofik Teologjik “Nëna e Këshillit të Mirë”, në Shkodër.
Një frymëzim që e ka bërë sot ndër emrat e veçantë të klerit, që nuk qëndron vetëm në “shtëpinë e tij”, por ka miq e kontakte me individë ateistë dhe besimtarë të rrymave të tjera. Dom Gjergji la shenjë edhe për një shkrim që lidhej me pranimin e Shqipërisë në Europë dhe “dilemën” se nuk po na tërheqin drejt familjes së madhe të BE-së, se në Shqipëri ka më shumë qytetarë të besimit mysliman.
“Nëse dikush në Europë sot (apo në Shqipëri) do të shkojë kundër myslimanëve, nesër (por edhe sot) do të çohet peshë kundër katolikëve, e kështu me radhë. Megjithatë unë dëshiroj ta mbyll duke thënë se, nëse është e vërtetë që Europa nuk na pranon, sepse në Shqipëri ka myslimanë, atëherë unë nuk dua të shkoj në Europë, sepse preferoj të kaloj jetën me miqtë e mi të zemrës me të cilët jam rritur, kam ndarë të mirën e të keqen, më janë gjendur e u jam gjendur, por të cilët shpallin një kredo të ndryshme nga e imja, se sa të jetoj me një holandez, a gjerman, a francez me të cilin shpall të njëjtën kredo. Nëse në Europë nuk më pranojnë bashkë me fqinjin tim, i cili shkon në xhami, refuzoj ofertën e vazhdoj jetën”.
Këto ide e bëjnë më të veçantë Dom Gjergjin, të hapur, pa pasur frikë për çka mendon, a si mund të interpretohet, pasi shpirtëroren e ka në Kishë e jetë, ndërsa mendimin e jep edhe për të tjerët.
Ashtu si At Gjergj Fishta, Fan Noli, Ibrahim Dalliu, a Vehbi Dibra, që ishin të ndryshëm në besim, por të bashkuar në idenë e pranimit të tjetrit, sot kjo është më e nevojshme të ndodhë në vijimësi. Rrënjët janë të thella dhe sot liderët fetarë, të paktën në aparencë nuk e njohin ndarjen, apo ta shohin tjetrin si të ndryshëm, e aq më keq, kundërshtar.
Nëse në këtë pikë kemi ende kredite të forta, që na bëjnë një shtet të vogël që ka bashkëjetesë e harmoni fetare, për klerikët ka dilema të tjera, ku raporti i sotëm me bazat e njerëzimit, familja, martesa, ligj dhe shoqëria, shpesh nuk shkojnë në një udhë me njëra-tjetrën, e duket se e ndryshmja po vë në dilemë edhe sjelljen e klerit ndaj shoqërisë, që të qëndrojë strikt religjiozes, apo të jetë më e hapur?!
“Jemi në një krizë të përgjithshme, sa sociale aq edhe shpirtërore. Kisha i ka gjërat e qarta mbi konceptin për familjen, por edhe vetë klerikët shpesh janë në dilemë mbi disa ndryshime që kanë ardhur”, -thotë Meta. Gjithnjë duke iu referuar familjes dhe të mirat që ajo trashëgon me jetën në vijimësi.
“Në traditën e saj, Kisha e ka parë gjithmonë familjen si një realitet që ka të bëjë drejtpërsëdrejti me shëndetin e shoqërisë. Konçili II i Vatikanit, i ka kushtuar familjes dhe martesës një vend të rëndësishëm në Kushtetutën Konçiliare Gaudium e spes, rreth Kishës në botën bashkëkohore. Në krye të listës së këtyre problemeve, apo çështjeve sikurse i quan Konçili, është pikërisht martesa dhe familja. E do të thosha që martesa dhe familja jo vetëm janë në krye, por përbëjnë edhe themelin e çështjeve të tjera që vijnë më pas”, -argumenton Dom Gjergji, që ngre edhe pyetje që më pas që kërkon përgjigje, po sot, pas 50 vjetësh nga kremtimi i Konçilit, a është familja ende themeli i shoqërisë, ose më mirë të themi a ka pësuar tronditje ky themele, a ka të çara strukturore dhe çfarë mund të bëjmë nëse ka?
“Unë do të ndalem në dy pika. Në atë çka Shkrimi i Shenjtë, e në mënyrë të veçantë Jezusi në Besëlidhjen e re, na thonë për familjen, për të kaluar në një pikë të dytë, atë të përgatitjes për martesë, që përbën themelin e një familjeje të mirë. Familja në Shkrimin e Shenjtë, është një realitet i rëndësishëm, por që me kalimin e kohës dhe të shekujve ka pësuar mjaft shndërrime e, po ashtu, ka kaluar nëpërmjet shumë problemesh”, -shprehet Dom Gjergj Meta.
Në këtë pikë, përveç mendimit të tij, ai u referohet librave të shenjtë.
“Bibla është vërtet një minierë e pasur me historinë e familjes e do të thosha është një histori e familjes. Shembujt e mësipërm dhe të tjerë shembuj, na tregojnë se si mëkati dhe e keqja gjithmonë e ka sulmuar familjen dhe është munduar të zhbëjë pikërisht këtë shenjë të dashurisë së Hyjit. Por, në të gjitha këto raste, ne mund të shikojmë që Zoti pavarësisht nga e keqja e njeriut, arrin gjithmonë të vendosë vulën e fundit. Edhe nga këto konflikte familjare ka dalë diçka e bukur për Hyjin dhe për njeriun”.
Kjo mund të ishte idealja për një njeri fetar, i rritur e jetuar me normat e saj, por evoluimi njerëzor, liria e të menduarit dhe e vepruarit, ka sjellë të tjera realitete. Familja e martesa nuk njihen më vetëm me tradicionalen, dhe tipike, atë që quhet e natyrshme njerëzore, por janë ndodhur edhe në devijime të martesave mes gjinive të njëjta. Këtu përveç religjiozes, futen në linjë legjislacionet, mbrojtja e të drejtave të njeriut, pranimi i tjetrit edhe nëse shfaq shenja të ndryshme nga sjellja jonë.
“Kisha Katolike mbetet në themel që familja është martesa mes një burri dhe gruaje. Por nëse shteti vendos të ketë njohje të çifteve me gjini të njëjtë, pikëpyetje shumë të forta janë se a do të marrim bekimin në Kishë”, -argumenton Dom Gjergji.
Ai ka mendimin e tij në këtë pikë, që i qëndron fort bazës familjare mes një burri e gruaje, e më pas edhe rritja e fëmijës me frymën prindërore. Por për Dom Gjergjin, nuk duhet të ketë diskriminim, përjashtim, apo anatemim, ndaj me mendje të hapur i rikthehet shpesh shprehjes se ligji duhet mbështetur, pasi nuk mund të diskriminohet njeri nga orientimi seksual.
Dom Gjergji tregon edhe një histori familjare të tijën, ku gjyshërit i janë martuar që në bark, ende pa lindur. Stërgjyshet e tij ishin shoqe dhe patën vendosur që nëse secila do lindte djalë e vajzë, ata do të martoheshin, nëse do lindnin të dy djem, do bëheshin byrazerë, e nëse vajza, do ishin shoqe të mira. Por fati e desh të ishin djalë e vajzë, e sot Dom Gjergji është një nga pinjollët e familjes. Sigurisht që nuk mbetet me këtë traditë ca të hershme shqiptare, por i vë theksin dukshëm bazës së fortë të edukimit për martesë.
“Në familje, edukimi për martesën nuk duhet të nisë kur vajza apo djali të zbulohen se kanë filluar të dashurohen. Vetëm atëherë shumë prindërve iu bie ndërmend se duhet të flasin me fëmijët. Përgatitja në familje është qysh në hapat e parë, në mënyrë të veçantë me shembullin që bashkëshortët, gjyshërit, të gjithë familjarët duhet të japin, të një modeli jetese shembullor. Fëmijët ndoshta nuk dëgjojnë se çfarë u thua, por shohin se çfarë bën ti. Sa prindër sot janë të papërgjegjshëm përballë fëmijëve të tyre? Nuk mendojnë se një ditë ata fëmijë do të rriten e do të shohin se si ti e ke trajtuar burrin apo gruan, apo nënën, apo babën dhe do të bëjnë të njëjtën gjë kur të rriten”, -argumenton Dom Gjergji.
Vetë përjetimi i martesës, i shkueshmërisë bashkëshortore, është mësimi i parë që u jepet fëmijëve dhe të rinjve në rritjen e tyre. Po çfarë ndryshimesh kanë ndodhur në fakt në shoqëritë tona, e pikërisht në shoqërinë shqiptare?
“Mund të them se sot ka ndryshuar shumë mënyra se si të rinjtë e shohin jetën familjare. Nuk mund të them se janë gabim apo janë mirë. Nuk dua të jap një gjykim moral, por mund të them se shumë të rinj nuk e duan më modelin tradicional të familjes. Megjithatë, ata i rikthehen atij modeli sa herë që nuk ndihen të sigurt të ndërtojnë jetën e tyre. Modeli tradicional jep një lloj sigurie, por nuk mjafton. Të rinjtë duan të jetojnë një jetë familjare më të hapur dhe më në përshtatje me kohën, duke qenë se tashmë kanë parë edhe modele të tjera. Ajo që ka ndryshuar shumë, është edhe hierarkia e vlerave. Nëse më parë në familjen e madhe kishte pak rëndësi se kush ishte burri apo gruaja jote, pasi në fakt komandonte një për të gjithë e, rrogat fjala vjen, duhet të dorëzoheshin të gjitha te një person dhe vendimet merreshin prej tij. Sot të rinjtë që martohen kërkojnë më shumë autonomi në administrimin e gjërave, e sidomos të edukimit të fëmijëve” -shprehet Dom Gjergji, i cili në këtë rast nuk është i “ngushtuar” vetëm mbi mendimin teologjik, por edhe atë psiko-social.
Për Famullitarin Meta, e rëndësishme në shoqërinë e sotme është diskutimi, arsyetimi dhe të dëgjosh tjetrin deri në mirëkuptim.
“Në shumë familje ka probleme, sepse pakkush është i gatshëm të dëgjojë arsyet e tjetrit, por dëgjon vetëm arsyet e veta. Vetëm në diktaturë nuk dëgjohen arsyet e tjetrit, nevojat dhe mënyrën se si tjetri e sheh realitetin dhe jetën. Jeta o ndërtohet bashkë, ose ajo gjithmonë do të jetë mbi themele të brishta dhe do të shkaktojë palumturinë e anëtarëve të familjes. Sipas asaj çka na thotë Fjala e Zotit është “I lumë është ai që dëgjon fjalën e Zotit dhe e zbaton atë”. I lumë pra është ai që dëgjon”. Të dëgjosh do të thotë t’i japësh rëndësi tjetrit dhe ai të zërë vend në jetën tënde. Nuk do të thotë vetëm të lash duart se e dëgjove, por edhe të kuptosh arsyet e vërteta se pse po flet e çfarë po thotë. Jam i bindur se sot shumë familje apo bashkësi do të zgjidhnin shumë probleme, nëse do të kishin aftësinë për të dëgjuar njëri-tjetrin dhe jo vetëm zërin e vet”.
Kështu përfundon idenë e tij, të mbushur me dilema, shumë pyetje e diskutime, por baza e familjes mbetet “djepi” që rrit një shoqëri.
Dom Gjergj Meta e ka të qartë se është aq i ri, sa me kalimin e kohës shoqëria do evoluojë dhe gjithnjë e më shpesh kleri jo vetëm Katolik, por të gjithë liderët e rinj fetarë, do përballen jo vetëm me ateizmin, por edhe me disa devijime nga koncepti i familjes, martesës dhe sjelljes në shoqëri.
Ky shkrim botohet në kuadër të projektit “Udha e Shkronjave”
Dom Gjergjin e njohim. Se bashku me kleriket e besimeve te tjera ne Durres, eshte model i bashkejeteses nderkonfesionale ne kete qytet. Jam mysliman dhe Dom Gjergjit i uroj gjithe te mirat!
Nuk thotë Dom Gjergji, por thotë Bibla. Nëse do të shprehej ndryshe ishte bie që kisha është larguar nga Bibla që besojnë.
Letviku 18:22
Nuk do të kesh marrëdhënie seksuale me një burrë, ashtu si bëhet me një grua; është një gjë e neveritshme.
New Living Translation
“Do not practice homosexuality, having sex with another man as with a woman. It is a detestable sin.
English Standard Version
You shall not lie with a male as with a woman; it is an abomination.
New American Standard Bible
‘You shall not lie with a male as one lies with a female; it is an abomination.
King James Bible
Thou shalt not lie with mankind, as with womankind: it is abomination.
Holman Christian Standard Bible
You are not to sleep with a man as with a woman; it is detestable.
International Standard Version
You are not to have sexual relations with a male as you would with a woman. It’s detestable.”
NET Bible
You must not have sexual intercourse with a male as one has sexual intercourse with a woman; it is a detestable act.
GOD’S WORD® Translation
Never have sexual intercourse with a man as with a woman. It is disgusting.
JPS Tanakh 1917
Thou shalt not lie with mankind, as with womankind; it is abomination.
New American Standard 1977
‘You shall not lie with a male as one lies with a female; it is an abomination.
Jubilee Bible 2000
Thou shalt not lie with males as with women; it is abomination.
King James 2000 Bible
You shall not lie with a man, as with a woman: it is abomination.
American King James Version
You shall not lie with mankind, as with womankind: it is abomination.
American Standard Version
Thou shalt not lie with mankind, as with womankind: it is abomination.
Douay-Rheims Bible
Thou shalt not lie with mankind as with womankind, because it is an abomination.
Darby Bible Translation
And thou shalt not lie with mankind as one lieth with a woman: it is an abomination.
English Revised Version
Thou shalt not lie with mankind, as with womankind: it is abomination.
Webster’s Bible Translation
Thou shalt not lie with mankind, as with womankind: it is abomination.
World English Bible
“‘You shall not lie with a man, as with a woman. That is detestable.
Young’s Literal Translation
And with a male thou dost not lie as one lieth with a woman; abomination it is.
Parallel Commentaries
Matthew Henry’s Concise Commentary
18:1-30 Unlawful marriages and fleshly lusts. – Here is a law against all conformity to the corrupt usages of the heathen. Also laws against incest, against brutal lusts, and barbarous idolatries; and the enforcement of these laws from the ruin of the Canaanites. God here gives moral precepts. Close and constant adherence to God’s ordinances is the most effectual preservative from gross sin. The grace of God only will secure us; that grace is to be expected only in the use of the means of grace. Nor does He ever leave any to their hearts’ lusts, till they have left him and his services.
Pulpit Commentary
Verse 22. – The fourth prohibition forbids the sin of Sodom (see Genesis 19:5; Judges 11:22; Romans 1:27; 1 Corinthians 6:9; 1 Timothy 1:10). The penalty is death (Leviticus 20:13).
Gill’s Exposition of the Entire Bible
Thou shall not lie with mankind as with womankind,…. By carnal knowledge of them, and carnal copulation with them, and mixing bodies in like manner: this is the sin commonly called sodomy, from the inhabitants of Sodom, greatly addicted to it, for which their city was destroyed by fire: those that are guilty of this sin, are, by the apostle, called “abusers of themselves with mankind”, 1 Corinthians 6:9,
it is abomination; it is so to God, as the above instance of his vengeance shows, and ought to be abominable to men, as being not only contrary to the law of God, but even contrary to nature itself, and what is never to be observed among brute creatures.
Leviticus 18:22 Additional Commentaries
Context
Unlawful Sexual Relations
…21’You shall not give any of your offspring to offer them to Molech, nor shall you profane the name of your God; I am the LORD. 22’You shall not lie with a male as one lies with a female; it is an abomination. 23’Also you shall not have intercourse with any animal to be defiled with it, nor shall any woman stand before an animal to mate with it; it is a perversion.…
Cross References
Romans 1:27
In the same way the men also abandoned natural relations with women and were inflamed with lust for one another. Men committed shameful acts with other men, and received in themselves the due penalty for their error.
1 Timothy 1:10
for the sexually immoral, for those practicing homosexuality, for slave traders and liars and perjurers–and for whatever else is contrary to the sound doctrine
Genesis 19:5
They called to Lot, “Where are the men who came to you tonight? Bring them out to us so that we can have sex with them.”
Leviticus 20:13
“‘If a man has sexual relations with a man as one does with a woman, both of them have done what is detestable. They are to be put to death; their blood will be on their own heads.
Deuteronomy 23:18
You must not bring the earnings of a female prostitute or of a male prostitute into the house of the LORD your God to pay any vow, because the LORD your God detests them both.
Treasury of Scripture
You shall not lie with mankind, as with womankind: it is abomination.
Leviticus 20:13 If a man also lie with mankind, as he lies with a woman, both of …
Genesis 19:5 And they called to Lot, and said to him, Where are the men which …
Judges 19:22 Now as they were making their hearts merry, behold, the men of the …
1 Kings 14:24 And there were also sodomites in the land…
Romans 1:26,27 For this cause God gave them up to vile affections: for even their …
1 Corinthians 6:9 Know you not that the unrighteous shall not inherit the kingdom of …
1 Timothy 1:10 For fornicators, for them that defile themselves with mankind, for …
Jude 1:7 Even as Sodom and Gomorrha, and the cities about them in like manner, …
Jump to Previous
Abomination Detestable Disgusting FemaleLies Male Mankind Relations Sex WomankindWomen
Jump to Next
Abomination Detestable Disgusting FemaleLies Male Mankind Relations Sex WomankindWomen
Links
Leviticus 18:22 NIV
Leviticus 18:22 NLT
Leviticus 18:22 ESV
Leviticus 18:22 NASB
Leviticus 18:22 KJV
Leviticus 18:22 Bible Apps
Leviticus 18:22 Bible Suite
Leviticus 18:22 Biblia Paralela
Leviticus 18:22 Chinese Bible
Leviticus 18:22 French Bible
Leviticus 18:22 German Bible
Alphabetical: a abomination an as detestable Do female is it lie lies male man not one shall that with woman You
OT Law: Leviticus 18:22 You shall not lie with a man (Le Lv Lev.) Christian Bible Study Resources, Dictionary, Concordance and Search Tools
Bible Hub