Intervistoi: Blendi Fevziu
Një presion mbi hetimin. Kështu e cilëson kryeprokurorja Ina Rama, deklaratën e kryeministrit për hetimin e saj pas mbarimit të mandatit për ngjarjet e 21 janarit. E ftuar në emisionin “Opinion” të Blendi Fevziut, Prokurorja e Përgjithshme shpjegoi urdhër-arrestet e fundit mbi komandantin e Gardës dhe dy punonjësit e tjerë, ekspertizën e FBI-së, por edhe ngjarje të tjera të bujshme siç është procesi kundër ish-zv.kryeministrit Ilir Meta apo procedimit penal ndaj Dritan Priftit. Edhe pas vendimit të gjykatës, Ina Rama shpreh bindjen se videoja Meta-Prifti është origjinale, ndërsa shton se në të nuk dëgjohet 700 mijëshja, por 7 %. Ina Rama u është përgjigjur edhe pyetjeve të karakterit politik mbi marrëdhëniet me kreun e PS-së dhe kryeministrin Sali Berisha, ndërsa tha se nuk synon të ketë një mandat të dytë në krye të Prokurorisë.
Zonja Rama, hetimi i organizatorëve ndërkohë nuk kishte nevojë për asnjë ekspertizë, në mënyrë thelbësore. Ju keni kërkuar së fundmi imunitetin e 3 deputetëve socialistë , përse nuk e filluat hetimin për tre deputetët e PS-së ose organizatorët e tjerë që më parë?
Hetimi në Shqipëri drejtohet nga prokurorët dhe veprimtaria zhvillohet nga policia gjyqësore. Tani kthehemi tek 21 janari. Në këtë rast kemi një referim të drejtpërdrejtë të Policisë së Shtetit tek Prokuroria. Policia e Shtetit pati gjithë kohën në dispozicion që të propozonte çdo lloj konkluzioni për akuza konkrete ndaj deputetëve, kryetarit të PS, gjithmonë në bazë të fakteve që mbledh. Janë bërë takime periodike çdo të hënë, në orën 10:00. Në muajin korrik, Policia e Shtetit sugjeron pezullimin e hetimeve. Arsyeton se nuk arrin të identifikojë organizatorët. Por ne u thamë sërish që të vazhdojnë hetimet. Por prapë nuk patëm një konkluzion nga Policia e Shtetit. Madje as për këta tre deputetët nuk ka.
Po kur nuk ka ende sot prova, përse kërkoni heqjen e imunitetit për balancë politike?
Jo, por sepse prokurori është përgjegjës për hetimin dhe ne çmuam se për kaq aktivitet sa ka bërë policia e shtetit, nuk arrinim dot të ngremë akuza. Ne na duhet të bëjmë dhe veprime të tjera dhe për këtë duhet të heqim imunitetet. Për të hequr imunitetin ndaj atyre personave që kemi një minimum të dhënash që mund të kenë qenë organizatorë. Duke analizuar gjithçka kishim mbledhur, identifikuam ato 3 deputetë që u kërkua heqja e imunitetit.
Zonja Rama një nga problemet kryesore që u diskutua në atë kohë ishin urdhër ndalimet për gjashtë drejtuesit kryesor të Gardës së Republikës. Një urdhër ndalim që në gjykimin e mazhorancës, nuk ishte lëshuar më parë nga prokuroria. Dhe e dyta kërkohej ndalimi i gjithë zinxhirit komandues të Gardës së Republikës në të njëjtën ditë që opozita kishte paralajmëruar një protestë që askush nuk e dinte nëse do ishte e dhunshme apo jo.
Nuk mendoj se ka qenë zinxhiri komandues i Gardës. Duke parë rregulloren mendoj Garda ka pasur komandën në punë edhe sikur këta të ndaloheshin. Jemi në 21 janar dhe konstatojmë disa ngjarje që kanë një produkt kriminal. E para dhe më e rënda janë vrasjet. Konstatojmë që kemi tre viktima dhe një të plagosur rëndë që më pas ndërroi jetë në Turqi, shumë të plagosur me armë zjarri dhe shumë punonjës policie të dëmtuar, gati 36. Përveç atyre skenave të tjera që u gjuajt me gurë, u dogjën mjete e të tjera.
Që e quajtët ngjarja në Bulevard…
Sepse ai është vendi i ngjarjes. Është term ligjor. Në qoftë se unë do të them ku ndodhi ngjarja, do të them në bulevardin “Dëshmorët e Kombit” nuk mund të them që ndodhi pranë godinës së kryeministrisë. Ajo është rruga. Është term ligjor dhe kjo është e vërtetë.
Edhe Presidenti prandaj e quajti ngjarje në Bulevard, se e nisët me rrugën?
Kjo nuk është pyetje për mua. Kishim viktima. Patëm pamjet filmike që u transmetuan. Pamë që plumbat vinin nga brenda territorit, ndërkohë që ishte mbaruar këqyrja e vendit të ngjarjes jashtë territorit të kryeministrisë dhe nuk ishte gjetur asnjë gëzhojë. Që do të thotë se nuk ishin përdorur armë nga demonstruesit, pasi nëse do ishin përdorur armë gëzhojat bien aty ku përdoren armët. Kishim deklaratën e një mjeku që tha se viktimat duket janë goditur me puqitje. Prokurorët konstatuan ushtarë të gardës duke mbledhur gëzhoja. Pra konstatuam një refuzim të Gardës për të bashkëpunuar. Pamë se megjithëse dyshimet të çonin tek Garda kishte tendencë për manipulimin e hetimit, pamë refuzimin, pamë mbledhjen e gëzhojave dhe arsyetimi që bëmë ishte kush ka qenë nga Garda në territorin e kryeministrisë atë ditë. Pamë planin e masave të miratuar nga Komandanti i Gardës dhe pamë që këta individë për të cilët nxorëm urdhrat e ndalimit ishin në krye të njësive të dislokuara në kryeministri. Ne nuk dinim cilat nga këto njësi kishte të drejtë apo detyrë të qëllonte. Pamë se këta kishin marrë përsipër të menaxhonin situatën në godinën e Këshillit të Ministrave atë ditë. Duke pasur dyshimet se plumbat kishin ardhur nga Garda, siç rezultoi gati e provuar për neve sot. Duke pasur dyshime se procesi nisi dhe po tentohej të manipulohej pamë të arsyeshme të pyesnim dhe të ndalonim gjashtë komandantët në mënyrë të menjëhershme, pa ju lënë mundësi të përpunonin një strategji për deklarimet që do të bënin në mënyrë që të përfitonim një rrëfim origjinal që do na vlente për hetimin. Ne kuptuam që përgjegjësia për hetimin ishte e jona dhe nesër, ose në një të nesërme, përgjegjësia për hetimin është atyre individëve që janë aty.
A kishte të drejtë kjo mazhorancë të ishte skeptike ndaj jush, nga momenti që një bisedë e drejtorit të përgjithshëm të policisë, z.Burgaj me ju u referua rreth dy orë më pas në një konferencë të drejtpërdrejtë shtypi nga kryetari i opozitës z.Rama?
Në deklaratë, zoti Rama nuk i referohet bisedës sime. Po ju them se çfarë ka ndodhur. Urdhrat e ndalimit janë dorëzuar në drejtorinë e policisë në gjashtë të mëngjesit. Në orën shtatë të mëngjesit drejtori i kabinetit të zotit Burgaj ka telefonuar një nga zv.prokurorin e Tiranës dhe i ka thënë se urdhrat nuk do ekzekutohen, pasi ka një lapsus që lidhej me faktin se në brendi përmendej i njëjti emër kur urdhrat ishin për individë të ndryshëm. Pas kësaj bisede, diskutimi është bërë deri në kohën kur kam folur me zotin Burgaj mes prokurorëve të Tiranës dhe oficerëve të policisë. Fakti që u diskutua kaq gjatë për një gjë të tillë dhe fakti që për herë të parë, unë si prokurore nuk di rast tjetër kur urdhërat e prokurorit nuk zbatohen, është me të vërtetë i paprecedent. Pra është një ngjarje e jashtëzakonshme dhe ka jehonë. Pasi janë ezauruar disa hallka vartëse mbi këtë debat, kam bërë unë bisedën me z.Burgaj. disa kohë më pas ka dalë z.Rama dhe ka përmendur këtë. Ka qenë një çështje që është përmendur gjithë ditën në prokurori dhe polici. Fjala lapsus është përmendur që në mëngjes dhe është përdorur gjithë kohën.
A është përgjegjësia juaj dalja e një bisede mes dy zyrtarëve të shtetit?
Pse nuk është e policisë? Për çfarë ishim ne palë e interesuar për ta bërë këtë?
A keni folur ju atë ditë me z.Rama?
Me z.Rama nuk ka folur as atë ditë në telefon dhe asnjëherë në jetën time.
S’keni folur asnjëherë?
Asnjëherë. Nuk kam asnjëherë asnjë bisedë telefonike me z.Rama.
A keni biseduar atë ditë me Presidentin e Republikës, me z.Topi dhe ka insistuar ai për të hetuar në këtë drejtim?
Kam komunikuar me Presidentin e Republikës ditën që ndodhi ngjarja. Kam komunikuar dhe në ditët në vazhdim. Nuk ka qenë një komunikim aq i shpeshtë sa ju mund të mendoni. Ka qenë një komunikim informues për të dhënat që ne kishim për hetimin, për gjëra thelbësore. Nuk kam pasur asnjë insistim nga z.Topi përveç orientimit që kjo punë do përgjegjësi dhe do një maksimum përkushtimi nga ana e prokurorisë. Ka qenë një informim krejtësisht institucional.
Kryeministri ka deklaruar dje në një intervistë që një zyrtar i lartë i drejtësisë i është shprehur atij që prokurorët kanë thënë që kemi gjetur mundësinë që ta kapim dhe ti bëjmë rreshtore kryeministrit të Shqipërisë?
Do të hyja në një diskutim të tillë, nëse do të dija cili është zyrtari i lartë, cili është prokurori, t’i dëgjoja të dyja palët dhe do të jepja opinionin tim.
A ka ndërhyrë ambasadori amerikan Arvizu për të gjetur një zgjidhje mes jush dhe policisë më 23 janar?
Po, po themi që ambasadori dhe më shumë anëtarë të ICITAP-it që asistojnë Policinë e Shtetit dhe OPDAT-it që asistojnë prokurorinë që kanë tentuar të gjehet një zgjidhje për ekzekutimin e urdhrave të ndalimit, i cili u bë një problem i madh, sepse ishte një rast i pa precedent dhe shumë i rëndë për drejtësinë në Shqipëri.
U konstatua nga FBI që serveri ishte riformatuar duke fshirë materialet që kishte regjistruar apo u konstatua nga prokurorët shqiptarë?
U konstatua fillimisht nga laboratori i Policisë Shkencore, por u dërgua në Amerikë për të rikuperuar pamjet, pasi do të ishin shumë të vlefshme për hetimin, duke qenë se ishin të vetmet pamje nga brenda. Të gjitha pamjet i kemi nga përballë kryeministrisë. E dërguam atje me shpresën se që do të merrnim edhe një përgjigje me rikuperim pamjesh, por nuk u rikuperuan. U rikonfirmua akti i FBI-së me atë që bëri laboratori ynë.
Kryeministria është shprehur që në muajin mars ju ka dërguar një letër ku ju informon për riformatimin e serverit. Është e vërtetë?
Shkresës së përcjellë nga kryeministria ju bashkëngjit raporti i kompanisë së auditit ku thuhej se sistemi i kamerave ka qenë në punë në 21 janar, kur më parë nga kryeministria na ishte dhënë përgjigja se sistemi nuk funksiononte që nga viti 2009 dhe së dyti thuhet që është zbuluar një pamje nga një tjetër kamera. Në shkresën e kompanisë flitet për formatim, por ka një moment të rëndësishëm. Janë bërë dy formatime në 21 janar. Shkresa e kompanisë konfirmon formatimin e bërë në orën 12:00 të datës 21 janar. Është një formatim, i cili është pranuar edhe në deklarimin që ka bërë punonjësi i IT-së në prokurori me qëllim që serveri të ishte bosh dhe të regjistronte sa më shumë pamje nga protesta. Këtë formatim konstaton kompania në shkresën e marsit dhe nuk konstaton formatimin e orës 00:51 të datës 22 janar, që është formatimi që fshin pamjet në server.
Ka një argument se përse është bërë?
Ne themi se është bërë për të penguar zbulimin e së vërtetës dhe kemi një person që kemi kërkuar të futet në punë për këtë gjë. Ai është administratori dhe i vetmi njeri që ka akses të bëjë veprimet. Ne e kemi akuzuar atë për shkak të pozicionit të tij të punës. Ai pranon vetë që ka bërë formatimin e orës 12:00, por nuk pranon formatimin e darkës. Ai është një fakt që ka ndodhur dhe ky person ka pasur akses në server. Nuk mund t’ia kërkojmë rojës tek dera që të ketë bërë formatimin.
Ju keni kërkuar vrasje me dashje në materialin që keni paraqitur në gjykatë. Jeni e bindur që kanë qenë vrasje me dashje apo kanë qenë vrasje në tejkalim të detyrës nga këta persona?
Nuk ka një akuzë formale, por kemi regjistruar këtë vepër, sigurisht kemi bindjen që është kjo vepër. Po të kishim një bindje tjetër do ta…
Pse është vrasje me dashje?
Kemi konsultuar ligjin për Gardën, për përdorimin e armëve të zjarrit dhe ligjin mbi tubimet. Detyra e tyre që ruajnë institucionet e shtetit është që në çdo rast të tubimeve shndërrohen në tubime të kundraligjshme, parimi është që duhet përdorur minimumi i forcës dhe dhunës nga ana e forcave të shtetit. Nëse kërkohet të hyhet në oborrin e kryeministrisë personi paralajmërohet, goditet në tokë, në ajër e pastaj goditet ai vetë, nëse ka rrezik për institucionin, sepse garda është aty me armë për të mbrojtur institucionin. Ne kemi parë nga pamjet filmike dhe vendi ku janë gjetur viktimat se këta individë nuk ishin duke sulmuar kryeministrinë kur janë goditur. Viktimat në momentin që janë goditur janë jashtë kryeministrisë. Nuk i qëlluan se po hynin në kryeministri ndaj them se kishte vrasje. Komandanti i Gardës ka vrarë në turmë, në mënyrë të rrezikshme për jetën e shumë personave dhe jo drejt një individi të caktuar. Edhe nëse turma do të hynte brenda territorit, rregullorja thotë të identifikohet se kush është agresori i vërtetë, atë që përbën rrezik.
Sipas hetimit të Komisionit Hetimor, sipas këqyrjes së trupave të viktimave, të gjithë plumbat që janë gjetur kanë qenë të goditur. Nuk janë drejtpërdrejt por hidhet hipoteza që kanë qenë rikoshetë?
Në dijeninë time është ngritur një pretendim i tillë për sa i përket viktimës Ziver Veizi që u vra te dera e kryeministrisë. Për atë është ngritur ky version. U shfaqën disa pamje filmike që hidhte idenë se mund të ishte vrarë me rikoshetë. Për predhën e gjetur në trupin e viktimës Ziver Veizit ia kemi për shtruar këtë pyetje laboratorit të FBI-së. Ka kthyer një përgjigje që plumbi nuk ka shenja, dëmtime të një natyre të tillë që të na tregojë që ka pasur një përplasje me një send të fortë sikurse është asfalti. Pra e ka përjashtuar FBI rikoshetin. Nuk është ngritur kjo çështje për viktimat e tjera.
Kur do të paraqitet akuza e plotë në gjykatë?
Ne po përpiqemi ta finalizojmë sa më shpejt. Nuk mund të them sot, pasi mund të lind nevoja për kryerjen e veprimeve të tjera procedurale dhe nuk do të doja të jepja një kohë. Ne po bëjmë ç’është e mundur ta mbarojmë sa më shpejt.
A ndjeheni e paragjykuar në këtë hetim nga mazhoranca?
Mazhoranca është shprehur, për mosbesim, për një qëndrim timin që se ka quajtur kushtetues.
Kryeministri ka deklaruar që ju nuk mund të hetoni dot, por jeni vetë për t’u hetuar. E keni dëgjuar këtë deklaratë, cili është mendimi juaj?
Unë e shoh si një presion për hetimin, por gjithashtu si të thuash më duhet të them se e vetmja frikë që ndjej si njeri është frika nga ligji, si njeri, si Prokurore. Unë i bëj gjithmonë llogaritë me ligjin, kur bëj diçka dhe marr një vendim. Them se përderisa nuk kam shkelur ligjin, nuk kam pse të kem frikë.
Përse nuk e thërrisni z.Rama për ta pyetur për këtë çështje? Ju ka dërguar një letër ku ju kërkon ta thërrisni dhe ta pyesni.
Në qoftë se z.Rama do të thirret për këtë çështje, nuk do të thirret se e kërkon ai, por sepse do jetë e nevojshme nga hetuesit dhe prokurorët që po merren me këtë gjë. Z.Rama mund të paraqitet dhe ta japë vetë versionin e tij dhe të deklarojë ato që di. Çdo shtetas ka detyrimin të deklarojë fakte dhe të dhëna që ai ka lidhur me një vepër penale. Është një detyrim ligjor madje, jo vetëm çështje vullneti.
Zonja prokurore, si ka mundësi që heton të gjitha çështjet për qeverinë dhe asnjë për opozitën e sotme apo për Bashkinë e Tiranës kur drejtohej nga zoti Rama. Ka pasur të paktën dy denoncime për opozitën, siç është rasti i zotit Xhaferri dhe ajo e 20 %…
Në rastin e parë janë gjobitur dy persona për konflikt interesi. Në çështjen e 20 % të famshëm, është regjistruar kryesisht nga Prokuroria e Tiranës, nuk ka pasur referim nga askush. U nisëm nga deklarata e deputetes Albana Vokshit. Është bërë një hetim i plotë i çështjes, janë pyetur të gjithë aktorët në proces. Në prokurori kanë deklaruar dy elementë me çështjen. Kanë deklaruar që Dritan Avllaj, i cili mendohej se ishte ai që përfaqësonte 20 % ishte bërë pjesë e kontratës falë financimit të tij financiar. Albana Vokshi ka deklaruar në prokurori ndryshe nga sa deklaruar nga foltorja politike, se ajo që ka thënë për 20 % ishte perceptim politik i saj. Të gjithë të tjerët kanë deklaruar të njëjtën gjë, se ai është futur aty me pjesën e investimit të tij dhe ndoshta mund t’i ndihmonte për lejet.
***
Pati një hetim për një video-përgjim mes zotit Meta dhe zotit Prifti, ndërkohë që ekspertët e huaj thanë që nuk dëgjohej ekzaktësisht se çfarë thuhej. Nga ana tjetër, gjykata nuk e mori atë si provë? Pse kërkuat dënimin e zv.kryeministrit dhe ku u mbështetët?
Ekspertët e huaj nuk thonë se nuk dëgjohet se çfarë thuhet. Ata nuk e kanë thënë sepse nuk kanë si ta thonë se ata nuk dinë shqip .
Ata kanë thënë që nuk dëgjohet zëri…
Zëri sigurisht që dëgjohet dhe këtë e kanë thënë edhe ekspertët shqiptarët. Ekspertët kanë thënë se në rastin e parë u pastrua kaq dhe në rastin tjetër maksimalisht, sipas kapaciteteve që kam unë. Eksperti nuk ka pasur për detyrë të dëgjojë se çfarë thuhet por të thotë nëse ishte e manipuluar apo jo. Përgjigja ishte se personat aty dhe zëri janë të patjetërsueshme.
Sipas gjykatës, videoja nuk ka qenë origjinale?
Unë nuk e di se çka thënë gjykata, se nuk kam parë një arsyetim të gjykatë. Gjykata nuk pranoi të dëgjonte videon në seancë, që ishte kërkesë e jona, por në detyrat që u shtroi ekspertëve shqiptarë u kërkoi të pastrohej video në drejtim të audios. Ekspertët shqiptarë, kur sollën aktin e ekspertimit në gjykatë dhe thonë se ne e pastruam aq sa mundëm dhe bashkangjitur aktit keni videon e pastruar. Gjykata merr vendim që aktin bashkë me videon ta marrë në cilësinë e provës. Grupi hetimor e ka dëgjuar videon.
A ishte origjinale?
Ekspertët thonë se ajo ishte origjinale. Pra, ishte pa ndërhyrje”.
Kryeparlamentarja Topalli ka deklaruar në këtë studio që mandati juaj nuk do të vazhdojë?
E kam dëgjuar, por unë as që e aspiroj këtë gjë. Jam indiferente.
Nuk synoni të keni një mandat të dytë?
Jo.
Ka një koment që ju mund të kërkoni dorëheqjen para mbarimit të mandatit, në mënyrë që zoti Topi të mund të emëroj një prokuror të ri?
Nuk ka ekzistuar asnjëherë kjo gjë dhe unë nuk mund të bëj fakte të kësaj natyre.
Pra do të qëndroni në detyrë deri në ditën e fundit të mandatit?
Po, do të qëndroj në detyrë.
A keni pasur presion politik gjatë këtyre viteve?
Nuk mund të them që s’ka pasur presion politik, por është i gjithi ai që është parë në media.
A keni pasur presion të drejtpërdrejtë?
Nuk kam pasur presion të drejtpërdrejtë nga askush.
Si kanë qenë raportet tuaja me kryeministrin?
Korrekte. Ne jemi i drejtuar kryeministrit me kërkesat që kemi pasur për shkak të funksioneve dhe na është përgjigjur po për shkak të funksioneve.
A keni pasur takime zyrtare?
Po, kam pasur. Sigurisht që takimet vetëm me kryeministrin I përkasin një kohe të largët nga momenti që po flasim. Takimet kanë qenë normale. Kemi diskutuar për çështje pune dhe kam përshtypjen që jemi dëgjuar dhe jemi kuptuar dhe kemi zgjidhur ato çështje që kemi diskutuar.
cdo gje qe mendon kjo eshte me djazillek ajo paragjykon hetimet ,cfare kryeprokurore eshte kjo qe paragjykon hetimet dhe mbeshtetet tek opozita dhe presidenti,prokurorja nuk e ben dot kete me e ndereshme eshte te japedoreheqje te beje nje tjeter prokuror kete hetin ,te hetosh ne njeaneshmeri dhe te thuash qe qe nuk u sulmua kryeministria eshte skandaloze por asnje nuk e beson ,nje makine goditi deren e kryeministriseper te hyre brenda nuk quhet sulm,asnjehere nuk duhen vene te kuq ne keto poste sepse nuk kane moralin e kesaj pune.
Eshte verete nje fatkeqesi per kete popull qe drejtesine ne Shqiperi e drejtojne dilentantet