Kur largohen për në botën e amshuar, poetët, ndryshe nga ne të tjerët, përcillen me poezi dhe jo me vaje. Ata përcjellin njëri-tjetrin, duke thurur vargje të mbushur me dhimbje, por edhe me optimizëm, sikur duan të thonë: “Lamtumirë, poet! Shko i qetë se angazhimin tënd në këtë jetë e përmbushe. Vargjet që le janë këngë të shpirtit tënd që nuk pushoi së kënduari sa ishe gjallë. Ato shpalosin drithërimat, gëzimet, dashurinë dhe hidhërimet që ke ndjerë, që kanë qenë pjesë e jetës tënde.”
Mos kujto se ke ikur, Milianov! Të kemi gjithmonë pranë, të ndjejmë dhe mallëngjehemi kur kujtojmë buzëqeshjen tënde, fjalët dashamirëse për të na nxitur që të futemi në atë botë magjike, rob i së cilës ishte vetë ti. Ti ishe i marrosur nga poezia, ua transmetoje atë të gjithë shokëve përreth teje, lexuesve të shumtë, në të gjitha trevat. Kësisoj ti mbolle përjetësinë tënde, që është pasuria më e madhe e një poeti. Le ç’kishe për të lënë, the ç’kishe për të thanë dhe ike, ike dhe fluturove me “Pëllumbat e Stambollit”, që të frymëzuan dhe të lanë mbresa të pashlyeshme dhe pastaj…: “Gugatën për pak çaste/ ulur mbi çatitë e parqet e lagjeve/ dhe…” Pastaj fluturuan mbi detin e Marmarasë, duke gugatur pjesë nga vargjet e tua.
Poetët, edhe pse janë në shtratin e lëngesës, dhimbja e shpirtit të tyre e shpërfill veten dhe kalon për të ngushëlluar të tjerët përreth tyre. Kur para syve ka një djalë apo vajzë të re që lëngon, poetit i ndrydhet zemra, ai e harron dhembjet e tij dhe i lutet Zotit që të kujdeset për ata të gjorë: “S’durova më,/ një ditë iu luta diellit me përgjërim,/ t’ia thante lotët, që bukuria e saj të shfaqej siç ishte.”
Por Milianovi ishte një njeri i ndjeshëm, ashtu siç janë poetët në përgjithësi. Ishte një zhbirues i thellë i të gjithave sa i rrokte syri. Ndoshta ishte kjo arsyeja që ai u dashurua thellësisht me poezinë haiku (formë poetike japoneze), një poezi që nuk ka nevojë për shumë fjalë, por, për sa më shumë mendim dhe përqendrim të të gjitha shqisave mbi objektin që ke nën vëzhgim. Jo vetëm kaq, por duke qenë një romantik i pandreqshëm i natyrës, nuk mund të mos i ndjente degët e shelgut tek fëshfërinin nga flladi i freskët i pranverës. Nuk mund të ishte indiferent (kjo është e huaj për poetin!) tek shihte mëngjeset e zhurmshëm të Stambollit, kur: “Mëngjes në Stamboll,/zgjohem e marr sokakëve/ nën krahë pëllumbash.”
Por poeti, e gjithë poetët, asnjëherë nuk mendojnë se jeta ka një fillim, ka dhe një fund. Edhe në çastet më të vështira të jetës dhe shëndetit ai e ngushëllon veten, shpreson për ditë më të mira, që kënga e nisur të mos ndërpritet befas, por të kumbojë edhe për shumë vite të tjerë. Kërkon të gjej ngushëllim e shpresë edhe tek shpendët, shpresën metaforike, për të përcjell dëshirat, që tani në shtratin e lëngimit nuk mundet t’i realizojë: “S’ngrihem dot nga shtrati./ Fluturo, ti, pulëbardhë!. S’kam zë, jam i mekur,/ klith, ti, pulëbardhë! Sytë, vetëm sytë/ të kërkojnë e takojnë ty. Dhe shohin larg.”
Sëmundja të mbyll brenda, të ndan nga ato që ke dashur dhe vazhdon të duash ende dhe ti nuk ke asnjë mundësi, përveç imagjinatës tënde për ta përjetuar natyrën e bukur, e cila pa u qederosur vazhdon në hullinë e saj të përjetshme sipas stinëve. Ndaj, poeti i dëshpëruar për këtë privim, pa të cilin nuk i ushqen dot vargjet e tij, ankohet (vetën në këto raste mund të ankohet një poet): “Unë shoh kaq qiell/ sa një dritare,/ unë shoh kaq re/ sa një dritare/ kaq pulëbardha, kaq det Maramara/ sa një dritare/ kaq pemë e udhëtarë/ sa një dritare… Përtej dritares, sa madhe është Gjithësia!”
Dhe këtë Gjithësi që ai e dashuroi me gjithë forcën e shpirtit, për fatin e tij të keq, ai e braktisi shumë herët. Sëmundja paskësh qenë më shpirtgur dhe e shpërfilli dëshirën e tij për të jetuar. Ia preu në mes ligjërimin e këngës së tij lirike. Midis pritjes së fatkeqësisë dhe shpresës ishin përqendruar që gjitha shqisat e ne, shokëve e miqve të tij. Por vikama e së keqes është aq e madhe sa të huton dhe të ngushton shpirtin për atë që kumton. Edhe pse dimë se çdo të ndodh, ne na duket e pabesueshme, na duket si një ëndërr e frikshme dhe presim të zgjohemi nga ajo, duke menduar se ishte thjesht një zhgjëndërr.
Një nga miqtë e tij më të ngushtë, poeti i mirënjohur, Skënder Rusi, nuk e frenoi hidhërimin e tij kur dëgjoi se një këngë ishte prerë në mes. Ai me dhimbje shkruan:
Kishte kohë që ti flije me vdekjen,
Trishtimin e mbaje të fshehur!
Gjithnjë ne na falje buzëqeshjen,
Që veç ti e di ku kishte mbetur!
Etiketa: ese, i madhi, Milianov
