Emri Luiz Inacio Lula da Silva, të kujton historinë e një njeriu të varfër që u bë president i Brazilit e më pas u rrëzua në turp në një skandal korrupsioni, por vetëm dje ai bëri një rikthim spektakolar si udhëheqësi i ekonomisë më të madhe të Amerikës Latine në moshën 77-vjeçare.
Lula , siç thirret me përkëdheli, u zgjodh përpara presidentit aktual të ekstremit të djathtë Jair Bolsonaro për të fituar një mandat të tretë në krye Brazilit, konfirmuan autoritetet zgjedhore.
Vetëm 18 muaj më parë, heroi i së majtës me mjekër, me zërin e “përgjakshëm” të asaj që përfaqëson, ishte pa shumë ndikim politik pasi ishte burgosur në një skandal korrupsioni që ndau kombin.
Neveria ndaj Partisë së tij të Punëtorëve (PT) e ndihmoj Bolsonaron të merrte detyrën e presidentit në vitin 2018, megjithatë konservatori i guximshëm dhe përçarës humbi shpejt popullaritetin pasi keq menaxhimit të situatës së Covid-19, pas shkatërrimit të mjedisit dhe komenteve raciste që morën kritika, atyre seksiste dhe homofobike.
“Ne duhet ta rregullojmë këtë vend… që populli brazilian të buzëqeshë përsëri,” tha Lula gjatë fushatave të palodhshme përmes të cilave ai përshkoi vendin duhe u shfaq edhe në podkaste të njohura për të joshur votuesit më të rinj.
Ai u zotua se nën sundimin e tij, brazilianët do të jenë në gjendje t’i rikthehen si më parë “ku hanin picanha dhe pinën birrë” në fundjavë, duke iu referuar dëshirës popullore për të konsumuar mish viçi që inflacioni i lartë e bëri të paarritshëm për shumë njerëz.
Komentet zbulojnë aftësinë e njohur politike dhe prekjen popullore që e bëri atë të dashur për shumë njerëz në mbarë globin, me Barack Obaman që dikur e quajti atë “politikan më popullor në Tokë”.
Karizmatiku Lula ishte favorizuar pak gjatë një fushate të gjatë dhe polarizuese zgjedhore.
Megjithatë, zgjedhjet erdhën të tensionuara, me kundërshtarin Bolsonaro që e sulmoi deri në fund.
Rënia nga hiri
Lula u largua nga detyra në vitin 2010 si një hero me jakë blu, i cili kryesoi një bum ekonomik të nxitur nga mallrat që ndihmoi në nxjerrjen e 30 milionë njerëzve nga varfëria.
Megjithë frikën në atë kohë se marka e tij e majtizmit do të ishte shumë radikale, administrata e Lulës 2003-2010 përzjeu programet e reja sociale me politikën ekonomike miqësore ndaj tregut.
Ai fitoi një reputacion si një udhëheqës i moderuar dhe pragmatik.
Lula gjithashtu e ktheu Brazilin në një lojtar kyç në skenën ndërkombëtare, duke ndihmuar në sigurimin e Kupës së Botës 2014 dhe Olimpiadën 2016 në Rio de Zhaneiro.
Në fund të kohës së tij në detyrë, vlerësimi dhe pëlqimi ndaj tij ishte 87 për qind, e paprecedentë.
Por më pas ai u zhyt në një skandal masiv korrupsioni të përqendruar në kompaninë shtetërore të naftës Petrobras që përfshiu disa nga politikanët më me ndikim të Brazilit, drejtuesit e biznesit dhe PT-në.
Lula i ka mohuar gjithmonë akuzat se ka marrë ryshfete për dhënien e aksesit në kontratat e Petrobras.
Ai u burgos në vitin 2018, vit kur Bolsonaro fitoi. Ai kaloi më shumë se 18 muaj në burg përpara se të lirohej në pritje të apelit.
Dënimet e tij hodhën poshtë vitin e kaluar nga Gjykata e Lartë, e cila gjeti se gjyqtari kryesor në këtë çështje ishte i njëanshëm.
Megjithatë, ai nuk u shfajësua. Shumë brazilianë mbeten të traumatizuar nga përmasat e skandalit të korrupsionit. Ndërsa shumë të tjerë kanë kujtime të mira të prosperitetit ekonomik nën sundimin e tij, të tjerë votuan për të thjesht për të parë dështimin e Bolsonaro.
Nga varfëria te presidenti
Lula u rrit në varfëri të thellë, i shtati nga tetë fëmijët e lindur në një familje fermerësh analfabetë në shtetin verilindor të Pernambukos.
Kur ai ishte shtatë vjeç, familja e tij iu bashkua një valë migrimi drejt qendrës industriale të Sao Paulos.
Lula punoi si lustraxhi këpucësh dhe shitës kikiriku përpara se të bëhej metalpunues në moshën 14-vjeçare.
Në vitet 1960, ai humbi një gisht në një aksident në vendin e punës.
Ai u ngrit shpejt për t’u bërë kreu i sindikatës së tij dhe udhëhoqi greva të mëdha në vitet 1970 që sfiduan diktaturën e atëhershme ushtarake.
Në vitin 1980, ai bashkëthemeloi Partinë e Punëtorëve, duke qenë kandidati i saj për president nëntë vjet më vonë.
Lula humbi tre oferta presidenciale nga viti 1989 deri në 1998, më në fund ia doli në vitin 2002 dhe përsëri katër vjet më vonë.
Kjo ishte fushata e tij e gjashtë presidenciale.
Ai i mbijetoi kancerit në fyt dhe në vitin 2017 humbi gruan e tij prej katër dekadash, Marisa Leticia Rocco, nga një goditje në tru.
Lula ka thënë se është sërish “i dashuruar sikur të isha 20 vjeç” me Rosangela “Janja” da Silva, një sociologe dhe aktiviste e PT-së, me të cilën u martua në maj.
Lula ka thënë se nuk do të kërkojë një mandat të dytë. /Përshtati L.M për Liberale.al/
