Koleksioni më i madh në botë i aparatëve fotografikë është i fshehur në një stallë fshati pranë një qyteti bregtetar të Fife në Britaninë e Madhe.
Të paktën 3,000 kamera, përfshirë disa që datojnë shumë më shumë se një shekull, i përkisnin të ndjerit Nevil “Jim” Mattheu.
Ai u tërhoq në pension në fshatin piktoresk të Neukut Lindor të Shën Monans pas një karriere që e bëri të udhëtojë në të gjithë botën.
Ai mori përsipër sallën e ish-Ushtrisë së Shpëtimit për të ruajtur koleksionin e tij të çmuar. Brenda sallës, kamerat rresht pas rreshti, aksesorët dhe gjërat e memorjes mbushin raftet.
Ato përfshijnë kamera stereoskopike dhe 3D, si dhe modele të Evropës Lindore, duke përfshirë shumë që ishin të rralla në Perëndim.
Në zemër të koleksionit ndodhet një varg kamerash Kodak Brownie duke shfaqur pothuajse çdo model të prodhuar ndonjëherë.
Brownie ishte kamera e parë e përballueshme dhe mund të blihej për vetëm një dollar kur u shit për herë të parë në vitin 1900.
Xhimi kishte dashur që koleksioni i tij të ishte një atraksion i hapur, por ai po plakej dhe ishte i sëmurë dhe detyra përbënte një sfidë shumë të madhe. Në vend të kësaj, ai vendosi të hapë një herë në vit “muzeun e tij” për festivalin e fshatit dhe për shikime të herëpashershme private.
“Ai me të vërtetë pëlqente t’u fliste njerëzve për këtë kur hynin në sallë”, thotë e veja e tij Dorothy.
“Unë duhej të zbrisja dhe t’i shpëtoja ndonjëherë, sepse ai nuk dinte kur të ndalonte.”
“Ai ishte një folës shumë i mirë. Ai nuk dinte të fliste pak, nëse ishte diçka për të cilën ai interesohej, ai mund të fliste për një kohë të gjatë.”
Jim, i cili vdiq në moshën 81 vjeçare në fund të vitit 2017, kishte filluar koleksionin 24 vjet më parë në një udhëtim në Vancouver në Kanada për të parë vajzën e tij.
Ata po endeshin nëpër dyqane antike dhe gruaja e tij Dorothy i bleu atij një dhuratë, një aparat fotografik të vjetër.
Pak kohë më pas, ndërsa Xhimi u shërua nga operacioni në zemër, ata udhëtuan në bregun perëndimor të SHBA në Oregon, ku kishte shumë dyqane antike.
Më pas gruaja e tij shpjegon se si Jim arriti të mblidhte aparatët fotografikë. Ajo thotë se Jim sillte aparate fotografikë nga të gjithë vendet që vizitonte. Ai blinte ata edhe në tregun e sendeve të përdorura pasi shumica e njërëzve u dyndën te aparatet moderne dhe i shitën ato tradicionale për një çmim qesharak.
Një nga vendet që Jim solli më shumë kamera ishte Polonia pasi shumë kamera ruse u hoqën qafe nga epoka Sovjetike thotë Dorothy. Ai gjithashtu do të pyeste miqtë nëse kishin kohë për të gjetur një aparat fotografik për të, dhe ata shumë shpesh e bënin.
Jim lindi në Bolton në Manchester të Madh dhe shkoi në det si një praktikant i inxhinierisë. Puna e Xhimit si një inxhinier detar e çoi atë në të gjithë botën.
Familja që ai ndërtoi me Dorothyn jetoi për shtatë vjet në Hong Kong, dy vjet në Greqi, pesë vjet në Hollandë dhe 12 vjet në Kanada.
Dorothy thotë se Jim jetoi për udhëtime dhe kishte shumë pak vende që ai nuk i kishte vizituar.
Ndërsa koleksioni i Jim u rrit, çifti jetoi në Hollandë dhe ai i ruajti kamerat në zyrën e tij.
Në përgatitje të pensionit, ata blenë një shtëpi në St Monans për të qenë pranë nënës së Dorothy.
Nuk ishte aq e madhe për të ruajtur koleksionin e aparateve – kështu që Xhimi bleu Sallën e Ushtrisë së Shpëtimit.
Pothuajse tre vjet pas vdekjes së tij, Dorothy po punon me një organizatë bamirësie për të transferuar pronësinë e ndërtesës dhe koleksionit dhe ta shndërrojë atë në një muze.
Dorothy, e cila tani jeton në Kanada, tha se ishte “e kënaqur” nga perspektiva.
“Nuk ia kisha idenë se c’do të ndodhte me kamerat, isha e shqetësuar për to. Nuk doja të hidheshin jashtë”, thotë ajo./BBC/
Përshtati për Mapo.al: Melisa Bramka