Nga Aranit Muraçi
Debati për pushimet verore është ndezur. Sigurisht në Europë. E ndërsa vendet e zhvilluara të Europës kërkojnë që të ketë sa më pak pushime për ciklin arsimor parauniversitar, në vendin tonë jo vetëm që nuk ka një debat të tillë, por ka ndodhur e kundërta: Ministria e Arsimit u ka shtuar një javë më tepër pushime nxënësve krahasuar me vitin e fundit.
Kohëzgjatja e pushimeve verore për nxënësit e të gjitha cikleve para-universitare ndryshon midis vendeve të ndryshme: nga 6 javë në disa Lande gjermane, Holandë dhe Lihtenshtajn, deri në 13 javë në Letoni. Pushimet verore zgjasin midis 11 dhe 14 javëve në Itali dhe Portugali e madje shkojnë në 15 javë në Shqipëri.
Mediat italiane kanë raportuar sot lidhur me një iniciativë dhe peticion të prindërve se, 3 muaj pushime janë shumë për fëmijët. Por nëse u duken të gjata pushimet e verës në Itali, kur përfundojnë ato në pjesën tjetër të Evropës, dhe a ia vlen debati edhe në Shqipëri?
Për fëmijët koha e pushimeve është periudha më e bukur e vitit. Për prindërit më e lodhshme. Shkollat para-universitare sapo kanë mbaruar dhe deri në gjysmën e parë të shtatorit, sërish, nënat dhe baballarët do të duhet të luftojnë mes kampuseve, lejes prindërore, gjyshërve dhe dadove.
Tre muaj në shtëpi. “Por çfarë profesioni në botë presin përderisa qëndrojnë në shtëpi për 90 ditë rresht?”. Kështu pretendon nëna Valentina, cituar nga “il Messaggero”, e cila ditët e fundit ka nisur një fushatë sociale për mbledhjen e firmave në të cilën i kërkohet Qeverisë italiane që të shtyjë përfundimin e shkollës, të paktën deri në fillim të korrikut. “Flitet shumë për barazi, hendekun gjinor, gjithë-përfshirje dhe më pas shteti i lë fëmijët në shtëpi për tre muaj?”, thotë ajo.
“Dhe ku supozohet të jenë këta fëmijë për gjithë këtë periudhë të gjatë, të nxehtë? Për të ushqyer kampet verore të improvizuara me 150 euro në javë? Problemi kalon edhe tek çmimet, shpesh marramendëse, të kampuseve”.
“Ata që qëndrojnë në shtëpi me fëmijët (në të shumtën e rasteve dhe si gjithmonë) janë nënat. Dhe unë që duhet dhe dua të punoj, çfarë duhet të bëj? – pyet Valentina. “Shkolla nuk është parking”.
Debati ka shpërthyer në Itali, mes atyre që duan të zgjasin vitin shkollor deri në korrik dhe atyre që mendojnë, megjithatë, se fëmijët janë mjaft të lodhur dhe duhet ta mbyllin shkollën jo më vonë se mesi i qershorit.
Por çfarë ndodh në pjesën tjetër të Evropës? Nga krahasimi i pushimeve, numri i ditëve të shkollës, organizimit të përgjithshëm të vitit shkollor dhe atij akademik, sipas raportit vjetor të Eurydice, rezulton se në Itali nxënësit kalojnë më shumë ditë në shkollë se në shumicën e vendeve të tjera evropiane.
Në 10 vende, shkolla në përgjithësi fillon në gusht. Vendet në të cilat viti shkollor fillon më herët janë Danimarka dhe Gjermania. Sa i përket numrit të ditëve të shkollës, ky varion nga 165 ditë në Shqipëri dhe Maltë deri në 200 ditë në Danimarkë dhe Itali. Në përgjithësi, numri i ditëve të shkollës është i njëjtë në arsimin fillor dhe të mesëm, megjithatë ka disa përjashtime: për shembull, në Francë dhe Serbi ndryshojnë ditët e mësimit mes arsimit të mesëm dhe ciklit fillor, sikurse në Lituani dhe në Rumani, ku numri i ditëve të shkollës në arsimin e mesëm është më i madh se në arsimin fillor. E kundërta (më pak ditë shkollore në arsimin e mesëm sesa në atë fillor) vërehet në Greqi, Irlandë dhe Bosnje-Hercegovinë.
Në Gjermani, shkollat në landet e ndryshme fillojnë nga data 2 gusht deri më 14 shtator. Në disa vende data e fillimit është zakonisht rreth mesit të shtatorit: si në Evropën Jugore (p.sh. Greqi, Spanjë, Itali, Qipro, Portugali, Shqipëri dhe Turqi) por edhe në Luksemburg dhe Rumani.
Në Maltë, fëmijët kthehen në shkollë në fund të shtatorit. Në Gjermani, Spanjë, Itali, Holandë, Austri dhe Zvicër, fillimi dhe mbarimi i vitit shkollor ndryshojnë sipas rajoneve.
Në rreth gjysmën e vendeve europiane fillimi dhe mbarimi i vitit shkollor është midis 170 dhe 180 ditësh (nivelet ISCED 1, 2 dhe 3); në 13 vende/rajone, numri varion nga 181 deri në 190 ditë. Në përgjithësi, numri i ditëve të shkollës është i njëjtë në arsimin fillor dhe të mesëm, por ka disa përjashtime: në Francë dhe Serbi (të dyja në arsimin e mesëm të lartë), në Lituani dhe Rumani për shembull, numri i ditëve të shkollës është më i lartë. në arsimin e mesëm sesa në atë fillor.
Ministria e Arsimit në Shqipëri ka miratuar strukturën e re të vitit shkollor 2022-2023, ku janë parashikuar një javë më shumë pushime sesa viti aktual që sapo është mbyllur. Arsimi 9-vjeçar do të ketë edhe një javë më tepër pushimesh, krahasuar me vitin aktual. Ndërkohë që viti i ardhshëm shkollor do të nisë më 12 shtator 2022 dhe do të zgjasë deri më 13 qershor 2023.
