Nisma e ‘Ballkanit të Hapur’ është shoqëruar me debate të shumta politike, por në aspektin ekonomik, Shqipëria marrëdhëniet tregtare po i zhvillon me vendet e BE-së, kryesisht ato fqinje si Greqia dhe Italia. Turqia dhe Gjermania janë dy partnerët e tjerë më të rëndësishëm tregtarë për vendin tonë. Shifrat e fundit zyrtare të publikuara nga INSTAT tregojnë se marrëdhëniet tregtare me dy vendet e tjera që janë pjesë e Ballkanit të Hapur, si Serbia dhe Maqedonia e Veriut, janë thuajse të papërfillshme. Krahasuar me një vit më parë, Shqipëria ka pasur një rritje prej 108 përqind të eksporteve me Kosovën.
Ka një parim në ekonomi, patriotizmi ‘nuk pi ujë’, pasi si në tregun lokal, ashtu edhe në atë rajonal apo ndërkombëtar ‘ligjin’ e vendosin kryesisht cilësia dhe çmimi. Lehtësirat doganore thjesht nuk ndërtojnë barriera për shkëmbime tregtare si dhe ndikojnë në uljen e çmimit.
Shkëmbimet tregtare me vendet e BE-së zënë 61,9 %, të gjithë tregtisë së jashtme të vendit tonë. Sipas INSTAT, në Janar 2022, eksportet drejt vendeve të BE-së zënë 75,7 % të eksporteve gjithsej dhe importet nga vendet e BE-së zënë 53,1 % të importeve gjithsej.
Partnerët kryesorë tregtarë me Shqipërinë janë: Italia (33,3 %), Turqia (8,2 %), Gjermania (7,8 %) dhe Greqia (6,5 %).
Në Janar 2022 eksportet e mallrave arritën vlerën 35 mld lekë, duke u rritur me 47,5 %, në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë dhe me 9,7 %, në krahasim me Dhjetor 2021.
Importet e mallrave arritën vlerën 55 mld lekë, duke u rritur me 21,1 %, në krahasim me një vit më parë dhe ulur me 37,4 %, në krahasim me Dhjetor 2021. Defiçiti tregtar i muajit Janar është 20 mld lekë, duke u ulur me 7,7 %, krahasuar me Janar 2021 dhe me 64,2 %, në krahasim me Dhjetor 2021.
Gjatë muajit Janar 2022, në rritjen e eksporteve prej 35,0 %, pozitivisht kanë ndikuar grupet: “Minerale, lëndë djegëse dhe energji elektrike” me +24,4 pikë përqindje, “Materiale ndërtimi dhe metale” me +9,8 pikë përqindje dhe “Tekstile dhe këpucë” me +3,2 pikë përqindje.
Gjatë muajit Janar 2022, në rritjen e importeve prej 21,1 %, krahasuar me Janar 2021, kanë ndikuar pozitivisht grupet: “Materiale ndërtimi dhe metale” me +7,8 pikë përqindje, “Minerale, lëndë djegëse dhe energji elektrike” me +5,0 pikë përqindje dhe “Ushqime, pije, duhan” me +4,3 pikë përqindje. Ndërsa negativisht ka ndikuar grupi: “Makineri, pajisje dhe pjesë këmbimi” me -0,4 pikë përqindje.
Duke iu referuar shifrave të INSTAT, në muajin Janar 2022, vendet me të cilët Shqipëria ka pasur rritje më të madhe të eksporteve, në krahasim me Janar 2021 janë: Italia (38,0 %), Gjermania (3,4 herë) dhe Kosova (103,8 %). Vendet me të cilat eksportet kanë pasur uljen më të madhe, janë: Spanja (67,3 %), SHBA (5,7 %) dhe Turqia (35,2 %). Po sipas INSTAT, në muajin Janar 2022, vendet me të cilët Shqipëria ka pasur rritje më të madhe të importeve, në krahasim me Janar 2021 janë: Italia (21,5 %), Turqia (59,3 %) dhe Greqia (4,2 %). Ndërsa vendet me të cilat importet kanë pasur uljen më të madhe janë: Kina (6,8 %), Zvicra (54,7 %) Rusia (23,0 %) dhe Kosova (3,5 %) .
A. Muraçi
