Një studim i ri ka zbuluar një substancë të pranishme te lakra dhe spinaqi e cila ndihmon në parandalimin e dhjamosjes së mëlçisë.
Mëlçia e dhjamosur është një problem i vërtetë i ardhur si shkak i abuzimit me ushqimin dhe alkoolin. Mëlçia e dhjamosur është grumbullimi i yndyrave në qelizat e mëlçisë. Për mëlçinë është normale të përmbajë disa yndyra por kur sasia e tyre është më shumë se 5-10% e peshës së saj, atëherë mëlçia quhet e dhjamosur. Sikurse shpjegojnë mjekët, nëse problemet me mëlçinë kapen në faza fillestare mund të trajtohen përmes ushqimit. Por nëse neglizhohet gjendja shëndetësore e mëlçisë përkeqësohet me pasoja të rrezikshme. Duhet patur kujdes veçanërisht sepse dhjamosja e mëlçinë është pa simptoma dhe kuptohet që është keq kur situata është rënduar goxha.
Studimi
Studimi i zhvilluar nga Instituti Karolinska në Suedi ka evidentuar se si nitrati inorganik i pranishëm te gjethet e perimeve jeshile, redukton akumulimin e dhjamit në mëlçi. Grupi i studiuesve i udhëhequr nga profesor Mattias Carlström shtoi nitrat inorganik në një dietë të pasur me yndyra dhe sheqerna si ajo që çon në mëlçinë yndyrore. Çuditërisht, futja e nitratit inorganik uli ndjeshëm përqindjen e yndyrës në mëlçi. Tensioni i gjakut ulet gjithashtu dhe ndjeshmëria e insulinës përmirësohet. Disa studime të mëparshme kanë treguar tashmë se shtimi i dietës së nitrateve inorganike çdo ditë përmirëson metabolizmin qelizor. Është e domosdoshme të konsultohen studime më të thelluara që të studiojnë rëndësinë e nitratit në parandalimin e dhjamosjes së mëlçisë.
Organi
Mëlçia kryen shumë funksione të rëndësishme ku përfshihen: shpërbërja e ushqimeve, ruajtjen rezervave të vitaminave, hekurit dhe mineraleve të tjera të rëndësishme për trupin, prodhon proteinat, prodhon lëngjet biliare për tretjen e ushqimeve, shpërbërjen e shumë produkteve përfshirë ilaçet, alkoolin dhe shumë helme.
Shkaqet
Janë një sërë situatash të ndryshme, ilaçe dhe lëndë toksike (helmuese) që shkaktojnë dhjamosje të mëlçisë. Ngrënia e ushqimeve hiperkalorike shkakton depozitim të yndyrave në mëlçi. Situata të caktuara siç janë: obeziteti, diabeti dhe trigliceridet e larta shkaktojnë dhjamosje të mëlçisë. Pacientët më të rriskuar për të bërë dhjamosje të mëlçisë janë ata me moshë të mesme dhe me mbipeshë.
Shkaqet e mëlçisë së dhjamosur
Sipas studimit, mëlçinë e dhjamosur e shkakton: përdorimi i tepërt i alkoolit, kequshqyerja, përdorimi i steroideve, toksiciteti nga acidi valporik, obeziteti, sindroma cushing, helmet, marrja e tetraciklinës në doza të larta, shtatzënia, diabeti, hiperlipidemia, humbje e shpejtë në peshë. Por ndodh që disa njerëz bëjnë dhjamosje të mëlçisë pa patur asnjë nga situatat e sipërpërmendura.
Shenjat
Mëlçia e dhjamosur mund të diagnostikohet me analiza gjaku dhe gjithashtu me biopsi të mëlçisë. Është një nga arsyet më të shpeshta për një rritje të lehtë të niveleve të enzimave të mëlçisë. Imazhe speciale të marra prej ekos, skanerit, rezonancës magnetike mund të sugjerojnë për dhjamosje të mëlçisë por biopsia është e nevojshme për ta konfirmuar atë. Biopsia është teknika e marrjes së disa qelizave prej mëlçisë, procedurë e cila kryhet me age të veçantë. Më pas qelizat e marra ekzaminohen me mikroskop nga mjeku specialist.
Ecuria
Mëlçia e dhjamosur mund të mos shkaktojë dëmtime ose mund të çojë në infeksione të mëlçisë. Kjo situatë quhet steatohepatitis. Kur është e lidhur me abuzimin me alkool quhet steatohepatitis alkoolik. Shpesh nuk është e lidhur me alkoolin dhe quhet steatohepatitis joalkoolik (NASH në anglisht). Me kalimin e kohës mëlçia dëmtohet rëndë, kjo situatë quhet cirroza. Cirroza hepatike është një situatë serioze që çon në mosfunksionim të mëlçisë. Steatohepatitis jo alkoolik është një ndër shkaqet e cirrozës hepatike.
Dieta ushqimore
Dieta ushqimore është thelbësore, duke qenë se nuk ka trajtime mjekësore ose kirurgjikale për mëlçinë e dhjamosur ose steatohepatitin joalkoolik (NASH). Ndaj dhe përmirësimi i dietës dhe rritja e aktivitetit fizik mund t’ju ndihmojnë në parandalimin ose kthimin në normë të disa dëmtimeve.
Konkretisht ja çfarë duhet të hani:
- shmangni ushqimet yndyrore;
- shmangni alkoolin dhe sheqerin;
- përpiquni të kuptoni nëse trupi juaj po vuan nga mungesa e vitaminës B12;
- shmangi yndyra shtazore, duke përfshirë gjalpë dhe qumësht, duhet të përdoren në mënyrë të kufizuar;
- duhet kufizuar konsumimi i mishit të kuq, margarinës, alkoolit dhe ëmbëlsirave;
- të konsumohen më së shumti yndyra me origjinë bimore, në krahasim me ato shtazore, edhe ato duhen përdorur me kujdes;
- për të pastruar mëlçinë e dhjamosur këshillohet të zëvendësohet mishi me peshkun dhe perimet.
