Ndërsa klima e Tokës vazhdon të ngrohet, studiuesit parashikojnë se kafshët e egra do të detyrohen të zhvendosin habitatet e tyre, me gjasë në rajone me popullsi të madhe njerëzore, duke rritur në mënyrë dramatike rrezikun e një kërcimi viral te njerëzit që mund të çojë në pandeminë e ardhshme.
Kjo lidhje midis ndryshimit të klimës dhe transmetimit viral është parashikuar nga një ekip kërkimor ndërkombëtar i udhëhequr nga shkencëtarët në Universitetin Georgetown dhe është publikuar më 28 prill në “Nature”.
Në studimin e tyre, shkencëtarët kryen vlerësimin e parë gjithëpërfshirës se si ndryshimi i klimës do të ristrukturojë virusin global të gjitarëve. Puna përqendrohet në zhvendosjet e diapazonit gjeografik, udhëtimet që speciet do të ndërmarrin, ndërsa ndjekin habitatet e tyre në zona të reja. Ndërsa ndeshen me gjitarë të tjerë, ata do të ndajnë mijëra viruse.
Ata thonë se këto ndërrime sjellin mundësi më të mëdha që viruset si Ebola ose koronaviruset të shfaqen në zona të reja, duke i bërë më të vështira për t’u gjurmuar dhe në lloje të reja kafshësh, duke e bërë më të lehtë për viruset që të kalojnë te njerëzit.
“Analogjia më e afërt është në fakt rreziqet që shohim në tregtinë e kafshëve të egra,” thotë autori kryesor i studimit, Colin Carlson, PhD, një asistent profesor kërkimor në Qendrën për Shkencën dhe Sigurinë e Shëndetit Global në Qendrën Mjekësore të Universitetit Georgetown. “Ne shqetësohemi për tregjet sepse bashkimi i kafshëve të pashëndetshme në kombinime të panatyrshme krijon mundësi për këtë proces.”
Shqetësuese është se habitatet e kafshëve do të lëvizin në mënyrë disproporcionale në të njëjtat vende si vendbanimet njerëzore, duke krijuar vatra të reja të rrezikut të përhapjes. Pjesa më e madhe e këtij procesi mund të jetë duke u zhvilluar në botën e sotme 1.2 gradë më të ngrohtë dhe përpjekjet për të reduktuar emetimet e gazeve serrë mund të mos i ndalojnë këto ngjarje të zhvillohen.
Një gjetje tjetër e rëndësishme është ndikimi që rritja e temperaturave do të ketë te lakuriqët e natës, të cilët përbëjnë shumicën e përhapjes së viruseve. Aftësia e tyre për të fluturuar do t’i lejojë ata të udhëtojnë në distanca të gjata dhe të ndajnë shumicën e viruseve. Për shkak të rolit të tyre qendror në shfaqjen virale, ndikimet më të mëdha janë parashikuar në Azinë juglindore, një pikë e nxehtë globale e diversitetit të lakuriqëve të natës.
“Në çdo hap,” tha Carlson, “simulimet tona na kanë befasuar. Ne kemi kaluar vite duke i kontrolluar ato rezultate, me të dhëna të ndryshme dhe supozime të ndryshme, por modelet gjithmonë na çojnë në këto përfundime. Është vërtet mahnitëse shembulli se sa mirë mund të parashikojmë të ardhmen nëse përpiqemi.”
Ndërsa viruset fillojnë të kërcejnë midis specieve pritëse me ritme të paprecedentë, autorët thonë se ndikimet në ruajtjen dhe shëndetin e njeriut mund të jenë mahnitëse.
“Ky mekanizëm shton edhe një shtresë tjetër se si ndryshimi i klimës do të kërcënojë shëndetin e njerëzve dhe kafshëve,” thotë autori bashkëdrejtues i studimit, Gregory Albery, PhD, një student postdoktoral në Departamentin e Biologjisë në Kolegjin Universitar të Arteve dhe Shkencave Georgetown.
“Është e paqartë saktësisht se si këto viruse të reja mund të ndikojnë në speciet e përfshira, por ka të ngjarë që shumë prej tyre do të përkthehen në rreziqe të reja të ruajtjes dhe do të nxisin shfaqjen e shpërthimeve të reja te njerëzit.”
