Në Panairin e Librit dikush më thotë se një burrë i moshuar ka pyetur për mua duke këmbëngulur që të më takojë. Një burrë mbi të tetëdhjetave. Ka qëndruar me kokëfortësi rreth 3 orë duke pritur, dhe pastaj ka lënë një copë letër duke shënuar orën kur do të kthehet prapë. Nuk ka lënë emër. Shkrimi i dorës paraqet ca gërma të shkruara me një kaligrafi të pastër dhe të kujdesshme. Dridhjet e duarve kanë lënë gjurmët e veta në spërdredhjen karakteristike të gërmave shkruar nga duar pleqsh. Ai vetë nuk ka pranuar të sqarojë përse do që të takohet.
Bëhem kureshtar. Mendoj se do të jetë ndonjë i njohur i prindërve të mi. Në mënyrë të pashmangshme mendoj për qytetin e lindjes…Ndjej papritur një ndjesi faji kur mendoj se një njeri i moshuar ka pritur me orë për të më takuar! E di se nuk është faji im, por prapë jeta më ka mësuar se në fund të fundit nuk ka aq rëndësi se i kujt është faji kur dikush e pëson drejtpërsëdrejti a tërthorazi për shkakun tënd! Aq më tepër kur ai që e pëson i ka kaluar të tetëdhjetat dhe nuk i ka mbetur dhe aq shumë kohë për t’u ngushëlluar duke gjetur se i kujt është faji!
I jap numrin e telefonit koleges sime, e cila qëndron në Stollin e Librave, duke i thënë të më bëjë një telefon po qe se njeriu misterioz vjen e më kërkon prapë…Pas gjysmë ore bie celulari. Kolegia ime më thotë që të vijë sa më parë, sepse “ai 80-vjeçari ka ardhur prapë dhe është i vendosur që të mos largohet pa më takuar!”…Ngrihem përnjëherë duke lënë kafenë që sapo e kam filluar dhe zbres shkallët me nxitim. Ngrihem në majë të gishtërinjve për të parë që nga larg një fëtyrë të njohur. E kotë. Shoh përreth. Kolegia ime më bën shenjë që të shoh në krahun e majtë.
Aty është dhe ai, 80-vjeçari këmbëngulës, që më pret. Ka një fëtyrë fisnike, të qetë, fëtyra e një njeriu që ka shumë kohë që është në paqë më veten. I afrohem dhe vëre se, sapo më sheh, fëtyra i merr një gëzim të papritur fëminor.- Nuk më njeh, – më thotë- kanë kaluar afër 40 vite që kur jemi parë. Vetëm një herë. Dhe pas kësaj nuk jemi parë kurrë më! Dhe pas këtyre fjalëve enigmatike më sqaron: “Ka qenë andej nga viti 1974, kur në Lidhjen e Shkrimtarëve bëhej një mbledhje për Poezinë dhe Artet. Kisha sjellë me vete ca poezi lirike duke besuar se Lidhja e Shkrimtarëve ishte dhe vendi më i përshtatshëm për të lexuar poezi…
Salla e Lidhjes së Shkrimtarëve ishte e mbushur plot e përplot me shkrimtarë të njohur, poezitë e të cilëve ishin të përfshira në Antologjitë e shkollave dhe që recitoheshin në mënyrën më bombastike në tribuna, në radio dhe në televizion. Ti ishe një çunak që sapo kishe filluar të botoje poezitë e para. Ke qenë student? Ndoshta! U takuam rastësisht dhe të kërkova që të lexoje poezitë e mia, sepse poetëve të njohur as që mund t’u afrohesha afër. Dhe ti e more fletoren time me poezi dhe, pasi e lexove me vëmendje, më the- Jam i prekur që lexoj poezi kaq të ndjera lirike. Më pëlqejnë, sepse janë shkruar pa shtirje. Janë poezi që nuk bëjnë zhurmë. Por janë dhe poezi tepër të sinqerta që të mund të botohen në këtë kohë. Por mos u mërzit pse nuk botohen. E rëndësishme është që të shkruash pa e tradhtuar veten…”.
Unë isha dyfishi i moshës tënde, dhe, megjithatë diçka e brendshme më jepte të besoja në fjalët e tua. Tani, pas 40 vitesh, kam botuar librin e parë me poezi dhe kisha dëshirë që lexuesi i parë i këtij libri të ishe ti…”
Për fat të keq, mua nuk më kujtohet asgjë. Harresa ka shtruar hirin e vet gri dhe të ftohtë. Kanë kaluar afër 40 vite…Më jep librin dhe bëhet gati të ngrihet. I premtoj se do ta lexoj dhe do t’i shkruaj hollësisht për librin. Në mënyrën më të sinqertë. Ai, i hollë, me një bastun në duar, me një fëtyrë sa inteligjente aq dhe të paqtë, më kujton figurën e Lasgush Poradecit. Largohet me hapa të lehtë, sikur ligjet e gravitacionit të mos kenë pushtet mbi trupin e tij. Lexoj emrin në kopertinë.
Stavri Afezolli. Një emër krejtësisht i panjohur. Një tetëdhjetëvjeçar që ka botuar librin e vet të parë me Poezi. Sikur të qe një tetëmbëdhjetëvjeçar, i cili, i dashuruar marrëzisht me një vajzë të bukur, shkruan gjatë netëve të pagjumta një libër poetik. Një njeri i cili ka pritur me durim të madh derisa ka thënë, pas 40 vite pritjeje- Ah, më së fundi librin poetik e kam bërë gati për ta botuar!
Në mbrëmje vonë, në shtëpi, lexoj librin e tij. Poezia e Stavrit, ashtu si dhe figura e atij vetë, më kujton përnjëherë poezinë e Lasgush Poradecit. Ka dhe poezi dashurie. Të ndjera, të bukura, të sinqerta. Dhe mendoj për forcën misterioze të Poezisë. Për forcën misterioze të fjalës. Për forcën magjike të saj. Për atë shkëndijën hyjnore që zbret kushedi se nga ku, për të hyrë në ca zemra njerëzish. Ajo shkëndijë që e ka bërë dhe këtë 80-vjeçar të besojë tek e bukura, tek dashuria, te magjia e fjalës, te magjia e tingullit, te muzika e ritmit. Te besimi tek e bukura edhe në një ambient si ky i yni, ambienti më banal, më materialist, më i shplari, më ciniku, më i përbalturi dhe më anti-poetiku që mund të gjesh ndokund. Mendoj në mënyrën më të pashmangshme parallinjtë kokëdhjamur dhe politikanët përtypës dhe zyrtarët tanë zvarranikë, të cilët në çdo sekondë ia nxjerrin gjuhën Poezisë (Si? Prapë gjallë ti? Prapë ëndrra më sy hapur? Nuk zure mend se ëndrrat të lënë pa bukë, pa pasuri, pa pozitë, pa vetura luksoze, pa vila, pa kurva?) teksa vetë Poezia u thotë atyre qetësisht, pa asnjë gjestikulacion – Fuck you!.. Dhe më kujtohet një poezi e Gotfrid Ben, titulluar “Vdekja e Orfeut”, ku tregohet se si kokën e prerë të këngëtarit e merr në rrëmujshmërinë e vet të vorbullt rrjedha e Lumit, ndërsa vetë Lira i bën brigjet e Lumit të oshëtijnë. Këngëtari vdes, ndërsa kënga jeton, dhe vetë poezia na jep shpresën se fjala do të vazhdojë të mbijetojë edhe në kohën tonë. Dhe nuk kam se si të mos më përfytyrohet ai qyteti mjeran provincial ku së bashku me Ndoc Gjetjen, Frederik Reshpen, Preç Zogajn, Visar Zhitin, Bujar Xhaferin, Remzi Lanin ngjiteshim në majën e kodrës, brenda mureve mesjetare të Kalasë, nga ku shihej deti, dhe flisnim me orë të tëra për Poezinë, për fjalën, për të bukurën. Sepse ne kishim arritur vetvetiu që atëherë te koncepti Rilkean se Kënga, Poezia, Fjala është Ekzistencë.
Dhe këtu nuk është fjala që të gjykojmë sa poet është Stavri Afezolli, se sa është te qëndresa kokëforte e Poezisë dhe tek misteri i saj që gjen rrugën e vet dhe tek mosha 80-vjeçare, po aq sa dhe tek një adoleshent ëndërrimtar! Tek Poezia, në veçanti dhe tek Arti në përgjithësi, që janë dhe vula më autentike dhe më e pagabueshmja e identitetit të qenies njerëzore, siç e kish zakon të thosh Çestertoni. E vetmja vulë të cilën nuk mund ta falsifikosh as dhe me mjetet më moderne të teknologjisë. Asnjëherë!
Dhe këto rreshta janë dhe premtimi që i pata bërë atij tetëdhjetëvjeçarit kur u ndamë, se do t’i shkruaja për librin e tij. Në mënyrën më të sinqertë!